6222 sayılı Sporda Şiddet ve Düzensizliğin Önlenmesine Dair Kanun’da bazı suçlar yönünden failin eylemi nedeniyle “müsabaka veya antrenman düzeninin bozulması” ağırlaştırıcı neden ya da suçun temel unsuru kabul edilmiştir. “Müsabaka veya antrenman düzeninin bozulması” kavramından ne anlaşılmalıdır ve hangi durumda düzen bozulmuş kabul edilmelidir?

Spor müsabakaları belirli kurallar çerçevesinde ve belirli bir akış içerisinde icra edilmektedir. “Düzeninin bozulması” kavramından, spor müsabakasının öngörülen akışına dışarıdan müdahalede bulunulması, öngörülen akışın kesintiye uğraması anlaşılmalıdır. Bu kesintiye uğrama yönünden herhangi bir zaman aralığı bulunmamaktadır. Müsabakanın, kurallarına uygun ve öngörülen seyrinde icra edilmesinin engellenmesi halinde müsabaka düzeninin bozulduğu kabul edilmelidir.  Örneğin müsabaka alanına atılan meşale vb. yasak maddeler nedeniyle hakemlerin soyunma odasına gitmeleri gibi uzun süreli ara verilmesi yanında, köşe atışının gecikmesi, oyuncu değişikliğinin zamanında yapılamaması gibi kısa süreli kesintiler halinde de müsabaka düzeninin bozulduğu kabul edilmelidir. Çünkü bu durumlarda müsabaka öngörülen seyrinde icra edilememektedir. Aynı şekilde, yasak maddelerin kullanılması nedeniyle takımların antrenmanlarının durması ya da antrenmanların seyrinin kesintiye uğraması hallerinde de antrenman düzeninin bozulduğu kabul edilmelidir. Yargıtay da müsabaka düzeninin bozulmasının, sportif faaliyetin olağan akışının dışarıdan yapılan müdahale ile durdurulmasını ifade ettiğini belirtmiştir. [1]

Suçun oluşabilmesi için yasak maddelerin mutlaka müsabaka ya da antrenman alanına atılması zorunluluğu bulunmamaktadır. Seyir alanında kullanılan yasak maddenin çıkardığı yoğun duman ve gazın müsabaka alanını etkilemesi sonucu müsabakanın durması halinde de atılı suçun oluştuğu kabul edilmelidir.  Yine sayılı alanlar dışından, örneğin stadyum dışından müsabaka, seyir ve antrenman alanlarına atılan yasak maddenin müsabaka düzenini bozması halinde de atılı suçun oluşacağını değerlendiriyoruz.

Failin eylemi nedeniyle müsabaka düzeninin bozulması halinde;  

a) Maytap, meşale, bilye, bıçak, tornavida gibi esasen bulundurulması suç oluşturmayan ama spor alanlarına sokulması yasak olan maddelerin kullanılması durumunda 6222 sayılı Kanun’un 13/4. maddesinde düzenlenen suç, müsabaka düzeninin bozulmaması durumunda ise 6222 sayılı Kanun’un 13/2. maddesinde düzenlenen suç oluşacaktır.

 (Yargıtay 7. Ceza Dairesi’nin 28/03/2023 tarih ve 2022/ 17905 Esas -  2023/2885 Karar)  Dosya kapsamına göre, suç tarihinde spor müsabakası esnasında sanığın 6222 sayılı Kanun'un 12 nci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamına giren meşaleyi yakması biçimindeki eylemi karşısında, sanığın yaktığı meşale ile müsabakanın düzenini bozduğuna ilişkin dosya içeriğinde herhangi bir delil olmaması da dikkate alınarak, sanığın eyleminin 6222 sayılı Kanun'un 13 üncü maddesinin ikinci fıkrasında tanımlanan suçu oluşturduğu gözetilmeden, suç vasfında hataya düşülerek, anılan Kanun'un 13 üncü maddesinin dördüncü fıkrası gereğince sanığın mahkumiyetine karar verilmesi…

b) Cep telefonu, taşınabilir batarya (powerbank), anahtar, pet bardak gibi esasen bulundurulması suç oluşturmayan ve spor alanlarına sokulması veya bu alanlarda bulundurulması da yasak olmayan maddelerin kullanılması durumunda 6222 sayılı Kanun 13/5. maddesinde düzenlenen suç oluşacak, ancak  müsabaka düzeninin bozulmaması durumunda ise herhangi bir suç oluşmayacaktır.

(Yargıtay 19. Ceza Dairesi’nin 27/11/2017 tarih ve 2016/5114 Esas - 2017/10074 Karar) Spor alanına sokulması yasak olmayan iletişim aracı niteliğindeki cep telefonunun, 6222 sayılı Kanun'un 12/1-b maddesi kapsamında değerlendirilmesinin gündelik yaşamda sık kullanım alışkanlığı nedeniyle fiilen mümkün bulunmadığı gibi sanığın fiili ile müsabaka düzeninin bozulmadığı cihetle, sanığın beraatine karar verilmesi gerekirken…

Müsabaka düzeninin bozulması şartına bağlı suçların oluşabilmesi için, failin kullandığı yasak madde nedeniyle müsabaka veya antrenman düzeninin bozulacağını öngörmesi ya da bu sonucu istemesi gerekmemektedir. Müsabaka düzeninin bozulmasının objektif cezalandırılabilme şartı niteliğinde olması nedeniyle, failin kullandığı yasak maddeden dolayı müsabaka veya antrenman düzeninin bozulması yeterlidir.

(Yargıtay 19. Ceza Dairesi 27/11/2017 tarih ve 2016/5114 Esas - 2017/10074 Karar )  Bu Kanunun 13. maddesinin dördüncü ve beşinci fıkrasında düzenlenen somut tehlike suçları açısından, müsabaka düzeninin bozulması objektif cezalandırılabilme şartı olarak kabul edilmektedir. Failin kastının müsabaka düzeninin bozulmasını kapsaması bu suçta aranmayacağından, fail, bu alet veya maddeleri spor alanında kullanmakla müsabaka düzeninin bozulmasını öngörmüş olmasa bile bu madde çerçevesinde cezalandırılacaktır.

[1] Yargıtay 7. Ceza Dairesi’nin 28/03/2023 tarih ve 2022/ 17905 Esas -  2023/2885 Karar sayılı ilamı

KAYNAK : Kara, Eyüp, Taraftarın El Kitabı, Adalet Yayınevi, 2025

                  Kara, Eyüp, Spor Suçları, Adalet Yayınevi, 2025